تفاوت هیومیک اسید و آمینو اسید چیست؟

کشاورزان گاهی در استفاده از کود هیومیک اسید و آمینو اسید دچار مشکل می‌شوند. برای مثال یک کود را به جای کود دیگر استفاده می‌کنند یا تصور می‌کنند این دو کود یکسان هستند و تفاوتی ندارند. اما باید گفت که هیومیک اسید از جنبه‌های مختلفی با کود آمینو اسید تفاوت دارد.

کودهای اسید آمینه بلوک‌های سازنده پروتئین‌ها هستند و مستقیم در بافت گیاه وجود دارند اما هیومیک اسید به نوعی نقش کلات کننده و رساننده مواد مغذی را برعهده دارد و باعث بهبود ساختار خاک می‌شود. در این نوشته از آشا اگری به بررسی فرق هیومیک اسید و آمینو اسید از جنبه‌های مختلف و معرفی هر یک می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

کود هیومیک اسید چیست؟

در ابتدا باید به این سوال که هیومیک اسید چیست، به‌طور کامل پاسخ دهیم. هیومیک اسید (Humic Acid) نوعی ماده آلی است که از تجزیه پسماندهای حیوانی و گیاهی توسط میکروارگانیسم‌ها و همچنین یک سری فرآیندهای پیچیده واکنش ژئوشیمیایی تولید می‌شود.

هیومیک اسید یک اسید آلی درشت مولکول است که از مواد آروماتیک و گروه‌های عاملی مختلف تشکیل شده است. کود هیومیک اسید باعث تقویت فعالیت‌های فیزیولوژیکی گیاه مانند جذب مواد غذایی و آب، کلات کردن عناصر و تبادل یونی می‌شود. اجزای اصلی کودهای هیومیک اسید، اسیدهای هیومیک، اسیدهای فولویک و هیومین هستند.

مزایای استفاده از کود هیومیک اسید در کشاورزی

پیش از بررسی تفاوت‌های دو کود هیومیک اسید و آمینو اسید باید با فواید مصرف هر یک برای گیاهان آشنا شد. در ادامه لیستی از بهترین فواید کود هیومیک اسید برای گیاهان را بیان می‌کنیم:

• تقویت جوانه‌زنی؛
• بهبود ساختار خاک؛
• خاصیت کلات کنندگی؛
• تقویت رشد و نمو گیاهان؛
• افزایش ظرفیت تبادل خاک؛
• جلوگیری از پوسیدگی ریشه؛
• کمک به توسعه سیستم ریشه؛
• افزایش کاربرد کودهای نیتروژنه؛
• افزایش جذب آب و مواد غذایی؛
• تسریع در تجزیه و تبدیل مواد آلی؛
• تحریک متابولیسم فیزیولوژیکی گیاه؛
• افزایش فعالیت باکتری‌های مفید خاک؛
• افزایش مقاومت گیاه در برابر شرایط تنش‌زا.

اگر درباره مضر بودن کود اسید هیومیک نگران هستید، حتما مقاله «هیومیک اسید برای چه گیاهانی مضر است» را مطالعه کنید تا به پاسخ سوال‌های خود برسید. در ادامه به بررسی کود آمینو اسید می‌پردازیم.

کود آمینو اسید چیست؟

اسید آمینه به دسته‌ای از ترکیبات آلی حاوی گروه‌های آمینه و کربوکسیل اطلاق می‌شود. اسیدهای آمینه برای سنتز پروتئین‌های گیاهی ضروری هستند و نقش مهمی در عملکردهای فیزیولوژیکی گیاه و سنتز هورمون‌های گیاهی دارند. کودهای اسید آمینه معمولاً از منابع حیوانی یا گیاهی به دست می‌آیند یا می‌توان آنها را در آزمایشگاه سنتز کرد.

مزایای استفاده از کود آمینو اسید در کشاورزی

کودهای آمینو اسید برای رشد گیاهان ضروری هستند. در ادامه با مهم‌ترین اثرات کودهای اسید آمینه بر گیاهان آشنا می‌شویم:

• بهبود رشد رویشی گیاهان؛
• بهبود فتوسنتز و تشکیل کلروفیل؛
• فراهم‌سازی مواد اولیه برای سنتز پروتئین؛
• غیرفعال‌سازی عناصر فلزی سنگین و کاهش اثرات سمی آن؛
• افزایش مقاومت گیاهان در برابر شرایط تنش‌زا مانند خشکی، دمای بالا و شوری خاک.

فواید کود آمینو اسید تنها به موارد ذکر شده ختم نمی‌شود، شما با مطالعه مقالۀ «خواص کود آمینو اسید» می‌توانید به اطلاعات بیشتری درباره نحوه عملکرد این کود بی‌نظیر دست پیدا کنید.

مهم‌ترین فرق هیومیک اسید و آمینو اسید

کودهای اسید هیومیک و اسید آمینه هر دو منابع آلی از مواد مغذی گیاهی هستند، اما از نظر ترکیب، روش تولید، زمان مصرف، روش مصرف و نحوه عملکرد تفاوت‌هایی دارند. در ادامه فرق هیومیک اسید و آمینو اسید را از جنبه‌های مختلف بررسی می‌کنیم تا در استفاده آن دچار اشتباه نشوید: 

روش تولید

هیومیک در طبیعت و در دل خاک وجود دارد و به‌هیچ‌عنوان وارد بافت گیاه نمی‌شود؛ اما آمینواسید ماده‌ای است که گیاه با جذب نیتروژن آن را داخل خود می‌سازد. کود هیومیک اسید از مواد گیاهی پوسیده تشکیل می‌شود و اسیدهای آمینه بیشتر از هیدرولیز پروتئین‌های گیاهی و حیوانی تولید می‌شوند.

کاربرد کود

زمانی که از کود هیومیک اسید حرف می‌زنیم منظورمان فقط یک ماده است. اما کود آمینو اسید مجموعه‌ای از اسید آمینوهای مختلف است که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.

کود هیومیک اسید باعث جذب بهتر مواد مغذی، افزایش حاصلخیزی خاک، کمک به توسعه ریشه و حفظ بیشتر آب در اطراف ریشه می‌شود؛ اما آمینو اسید باعث افزایش مقاومت گیاه در برابر شرایط تنش‌زای محیطی، افزایش کیفیت میوه می‌شود. برخی از آمینواسیدها نیز مانند هیومیک اسید باعث جذب  بهتر مواد مغذی می‌شوند.

شکل و فرم کود

کودهای هیومیک اسید موجود در بازار به رنگ تیره و سیاه هستند و به فرم پودری، گرانوله و مایع موجود هستند؛ اما آمینو اسید به فرم مایع و پودری در دسترس است و رنگ فرم پودری آن کرم رنگ است.

توصیه می‌کنیم برای دریافت بازدهی حداکثری از بهترین کود اسید آمینه مایع استفاده کنید و تناژ محصولات خود را افزایش دهید.

روش مصرف

یک فرق مهم دیگر هیومیک اسید و آمینو اسید شیوه استفاده از کود است. نحوه مصرف اسید هیومیک فقط به شکل آبیاری است؛ زیرا کاربرد آن داخل خاک می‌باشد. هیومیک اسید مانند پیک غذا است؛ زیرا عناصر غذایی را در اختیار ریشه گیاه قرار می‌دهد و داخل بافت گیاه نمی‌شود.

درصورتی‌که از کود هیومیک اسید به شکل محلول‌پاشی استفاده کنید جذب گیاه نمی‌شود؛ زیرا هیومیک اسید درشت مولکول است و فقط باعث ایجاد لکه‌های سیاه روی برگ گیاهان می‌شود. اما نحوه استفاده از کود آمینو اسید به دو روش آبیاری و محلول‌پاشی می‌باشد.

آمینواسیدها مستقیما به داخل بافت گیاهی نفوذ می‌کنند. در کاربرد آبیاری باعث تقویت فعالیت باکتری‌های مفید خاک و جذب بهتر عناصر غذایی شده و در روش محلول‌پاشی خصوصاً در زمان تنش باعث تقویت سیستم گیاهی می‌شود. کاربرد محلول‌پاشی آمینو اسید به علت جذب بالا و اثرگذاری سریع‌تر رایج‌تر است.

زمان مصرف

بهتر است از هیومیک اسید در ابتدای دوره رشد گیاهان و هنگام دوره‌های آبیاری استفاده نمایید؛ اما اسید آمینه در تمام دوره رشد گیاه و خصوصاً در زمان‌های تنش‌زا مثل روزهای خیلی گرم تابستان و خیلی سرد زمستان قابل‌مصرف است.

مدت زمان تاثیرگذاری بعد از مصرف

نتیجه استفاده از کود آمینو اسید زودتر ظاهر می‌شود؛ زیرا به سرعت از طریق برگ جذب می‌شود و وارد بافت گیاهی می‌شود. از طرفی کود آمینو اسید انرژی گیاه را نیز ذخیره کرده و گیاه برای تشکیل آمینواسیدهای لازم نیازی به  نیتروژن ندارد؛ زیرا از طریق کود در دسترس گیاه قرار می‌گیرد.

به همین علت توصیه می‌شود در مواقع تنش‌زا از کود اسید آمینه استفاده شود. اما هیومیک اسید به علت کاربرد خاکی و جذب از طریق ریشه، دیرتر نتایج مثبت خود را نشان می‌دهد.

ممنوعیت در مقدار استفاده

بهتر است از هر دو کود آمینو اسید و هیومیک اسید در مقادیر متعادل و توصیه‌شده استفاده نمایید. در صورت استفاده بیش از حد از کود هیومیک اسید، پاتوژن‌های غیرمفید و بیماری‌های گیاهی افزایش می‌یابد.

همچنین در صورت وجود ناخالصی در کود هیومیک اسید ریشه‌های گیاهان دچار سوختگی می‌شوند. در خصوص آمینواسید نیز اگرچه برخی نتایج نشان از عدم وجود نتایج منفی در صورت استفاده بی‌رویه از کود دارند؛ اما توصیه می‌شود حتماً از مقادیر توصیه‌شده استفاده نمایید.

خرید کود هیومیک اسید و آمینو اسید باعملکرد بالا

شما می‌توانید با مراجعه به فروشگاه کشاورزی آشا اگری محصول مورد نظر خود را جست و جو کنید و یا از طریق لینک‌های «خرید کود هیومیک اسید» و «خرید کود آمینو اسید» اقدام به تهیه کود مورد نیاز در بسته بندی مناسب کنید.

کلام پایانی

کود آمینو اسید و هیومیک اسید دو نوع کود پرمصرف با کاربردهای متفاوت در کشاورزی هستند. از مهم‌ترین تفاوت‌هایی کود آمینو اسید و هیومیک اسید می‌توان به روش استفاده، زمان مصرف و شکل و فرم کود اشاره کرد. برای راحتی انتخاب شما عزیزان در این نوشته از آشا اگری به بررسی فرق هیومیک اسید و آمینواسید از جنبه‌های مختلف پرداختیم.

سؤالات متداول