نکات و راهکارهای کلیدی کاشت ذرت در تابستان

ذرت از جمله محصولات مهم است که به دلایل مختلف از جمله امکان برداشت علوفه‌ای یا دانه‌ای و قیمت تضمینی خرید، مورد توجه کشاورزان بوده و سطح زیر کشت آن هر سال در حال افزایش است. در ایران نیز کشاورزان زیادی به دلیل اهمیت ذرت در تغذیه دام و طیور و همچنین تنوع فراورده‌های ذرت به کشت این محصول روی آورده‌اند.

ذرت گیاهی گرما دوست است و امکان کشت تابستانه آن خصوصاً در استان‌های گرمسیری کشور از جمله خوزستان فراهم است. بهترین زمان کاشت ذرت تابستانه از ۲۵ تیر الی ۲۰ مرداد ماه است.

اگر شما نیز قصد کاشت ذرت تابستانه را دارید در ادامه با این نوشته از آشا اگری همراه باشید تا با نکات مهم کاشت ذرت در تابستان، نیاز آبی و بهترین زمان کاشت آن در مناطق مختلف آشنا شوید.

دمای موردنیاز برای کاشت ذرت در تابستان

ذرت گیاه مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است و در تمام مراحل رشد نسبت به سرما حساس است. ذرت از زمان کاشت تا برداشت احتیاج به گرما و حرارت زیاد خورشید دارد؛ بنابراین حرارت یکی از عوامل اصلی رشد و نمو مطلوب آن است.

زمانی که میانگین درجه حرارت روزانه در طول فصل رشد بیشتر از ۲۰ درجه سانتیگراد باشد، ارقام زودرس به ۸۰ تا  ۱۱۵ روز و ارقام متوسط تا دیررس به مدت زمان ۱۲۰ تا ۱۴۰ روز برای رسیدن نیاز دارند. در صورت کاشت ذرت به عنوان علوفه طول دوره رشد به مدت ۱۵ تا ۲۰ روز کوتاه‌تر می‌شود.

لازم به ذکر است که علاوه بر نیازهای دمایی و آبی ذرت، باید نیازهای غذایی این گیاه نیز برطرف شود تا بتواند به خوبی رشد کند. در این راستا مطالعه مطلب «مراحل کوددهی ذرت علوفه ای» می‌تواند برای شما مفید باشد.

تاریخ کاشت ذرت تابستانه

تاریخ کاشت مناسب نقش مهمی در افزایش عملکرد در واحد سطح دارد. درجه حرارت پایین خاک در زمان کاشت باعث کاهش جذب عناصر غذایی شده و رشد گیاه را کند می‌کند. حداکثر درجه حرارت در زمان گرده افشانی نباید بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد باشد.

برای هم‌زمانی مراحل رشد ذرت با درجه حرارت مطلوب، باید تاریخ کاشت مزرعه مناسب باشد. کاشت ذرت در هر اقلیم باید بر اساس تاریخ کاشت و دوره رشد و نمو مناسب منطقه باشد.

انتخاب رقم ذرت نیز به شرایط هر منطقه بستگی دارد. با توجه به اینکه ذرت گیاهی گرما دوست است، هنگامی که درجه حرارت خاک در سه روز متوالی به ۱۰ الی ۱۲ درجه سانتیگراد رسید می‌توان اقدام به کاشت ذرت کرد.

بیشتر کشت ذرت به عنوان کشت دوم بعد از برداشت گندم انجام می‌شود؛ بنابراین تاریخ کاشت ذرت در تابستان باید بر اساس رقم مورد کشت، نوع اقلیم و زمان مناسب کشت محصول بعدی تعیین شود.

در مناطق معتدل مثل استان‌های اصفهان و خراسان می‌توان ارقام دیردرس را تا تاریخ حداکثر ۲۰ تیر و ارقام زودرس را تا تاریخ حداکثر ۱۰ تیر کشت نمود. در مناطق گرم مانند استان‌های خوزستان و کرمان نیز بهترین تاریخ کاشت ذرت تابستانه برای ارقام دیررس ۲۵ تیر ماه تا ۵ مرداد و برای ارقام زودرس تاریخ ۱۵ مرداد مناسب است.

کاشت ذرت تابستانه در خوزستان 

تابستان فصل اصلی رایج کاشت ذرت در استان خوزستان است. از گروه‌های متوسط و دیررس استقبال بیشتری نسبت به ارقام زودرس می‌شود زیرا  باعث کاهش مصرف آب می‌شود. در شرایط کمبود آب و خشکسالی هیبرید‌های متوسط رس با دوره رشد کوتاه‌تر و در نتیجه نیاز آبی کمتر برای اقلیم خوزستان در کشت تابستانه ذرت توصیه می‌شود.

تاریخ کاشت مناسب ذرت تابستانه از ۲۵ تیر الی ۲۰ مرداد ماه است، به طوری که از اواخر تیر ماه تا اوایل مرداد ماه برای کشت هیبرید دیررس و از اواسط مرداد ماه برای کشت هیبرید متوسط رس و زودرس مناسب است. انتخاب این تاریخ‌های کشت، برای انطباق دوره‌های مختلف رشد ذرت با عوامل محیطی است.

مثلاً پس از برداشت مزارع گندم در خرداد ماه نمی‌توان بلافاصله اقدام به کاشت ذرت کرد و چنانچه این هیبرید‌ها را در اوایل تیر ماه بکارید، دوره تلقیح آن در اواخر شهریور ماه است که هوا بسیار گرم بوده و برای گرده افشانی نامناسب است و در نتیجه عملکرد محصول کاهش می‌یابد.

ما در مقالۀ «فصل کاشت ذرت در خوزستان» به طور کامل به بررسی نکاتی مانند بهترین زمان کاشت ذرت در خوزستان و انواع روش‌های آن پرداخته‌ایم که پیشنهاد می‌کنیم حتما آن را مطالعه کنید.

آبیاری بدون تنش کشت‌های تابستانه ذرت

بعد از آنکه با فصل مناسب کاشت آشنا شدید، لازم است ذرت را از طریق مراحلی که در مقاله «کاشت ذرت» بیان نموده‌ایم، در خاک بکارید. سپس باید اصول آبیاری ذرت را در فصل تابستان بدانید.

تعیین نوع و مشخصات بافت خاک  و همچنین برآورد نیاز آبی گیاه در مراحل مختلف رشدی و انتخاب روش آبیاری در کاشت ذرت در تابستان اهمیت ویژه‌ای دارد. در استان خوزستان ذرت دانه‌ای تابستانه از نیمه تیر تا اواخر مرداد کشت می‌شود و بسته به تاریخ کشت پس از سپری کردن ۱۰۰ تا ۱۲۰ روز ذرت‌ها به رسیدگی فیزیولوژیکی می‌رسند. به دلیل خطر شروع بارش‌های فصلی طی آذر ماه محصول به صورت دانه‌ای برداشت می‌شود. 

مانند سایر گیاهان زراعی، ذرت نیز در مراحل مختلف رشد نیاز آبی متفاوتی دارد. نیاز آبی ذرت در مرحله اولیه رشد کم است و سپس در طول مرحله توسعه‌ای افزایش می‌یابد و در مرحله میانی به حداکثر مقدار خود می‌رسد.

اولین آبیاری در واقع مصادف با تاریخ کاشت ذرت تابستانه است و به منظور تأمین رطوبت کافی خاک برای جوانه زنی، سبز شدن و استقرار موفق ذرت انجام می‌شود. دومین آبیاری نیز باید قبل از خشک شدن سطح پشت‌ها با فاصله زمانی کوتاهی نسبت به آبیاری نوبت اول انجام شود. 

در استان خوزستان تنش‌های خشکی، گرما و شوری مهم‌ترین عوامل محدود کننده تولید ذرت هستند که با وزش بادهای گرم تابستانه بیشتر می‌شوند؛ زیرا باد با جابه‌جا کردن هوای مرطوب اطراف گیاه باعث افزایش تعرق می‌شود، بنابراین نباید نقش دور آبیاری در کاهش اثرات تنش‌های خشکی و گرما را در کاشت ذرت تابستانه نادیده گرفت.

اکنون که با مهم‌ترین زمان‌های آبیاری ذرت در تابستان آشنا شده‌اید، توصیه می‌کنیم حتما مقاله «آبیاری ذرت» را مطالعه کنید تا با انواع روش‌های آبیاری مزایا و معایب هرکدام آشنا شوید تا بتوانید بهترین سیستم آبیاری را برای مزارع ذرت خود انتخاب کنید و به بالاترین بازدهی برسید.

سخن پایانی

ذرت گیاهی گرما دوست است که از زمان کاشت تا برداشت به گرما و حرارت زیاد خورشید نیاز دارد. علاوه بر کاشت بهاره و پاییزه امکان کاشت ذرت در تابستان نیز فراهم است.

بهترین زمان برای کاشت ذرت تابستانه از ۲۵ تیر ماه الی ۲۰ مرداد ماه است. توصیه می‌شود برای کاشت ذرت تابستانه از ارقام متوسط تا دیررس ذرت استفاده کنید. کاشت ذرت تابستانه در ایران به ویژه در استان خوزستان مورد استقبال کشاورزان قرار گرفته است. در این نوشته از آشا اگری به بررسی نیاز دمایی، تاریخ کاشت ذرت تابستانه و نیاز آبی ذرت تابستان پرداختیم.

مطالب مرتبط

سؤال متداول