راهنمای گام به گام تدوین برنامه کودی خیار+ جدول کود دهی خیار

خیار سبز از مهم‌ترین گیاهان جالیزی است که نقش مهمی در تغذیه انسان دارد و چه در فضای باز چه در گلخانه سطح زیر کشت وسیعی را در کشور ایران به خود اختصاص داده است یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش تولید خیار تغذیه این گیاه و رفع نیاز کودی آن است.

برای تدوین برنامه کودی خیار باید با نیازهای غذایی این محصول و مراحل رشد آن آشنا باشیم. به همین منظور در این نوشته از آشا اگری به معرفی جدول کود دهی خیار و توصیه‌های کودی جهت افزایش گلدهی و باردهی خیار می‌پردازیم.

کامل‌ترین جدول کود دهی خیار

برای راحتی شما عزیزان در ابتدا کامل‌ترین جدول کود دهی خیار را در اختیارتان قرار می‌دهیم:

بهترین برنامه کودی خیار بر اساس مراحل رشد

پس از انجام آزمایش خاک و شناسایی دقیق مشخصات و کمبودهای خاک باید طبق مراحل مختلف رشد خیار، اقدام به تدوین یک برنامه کودی جامع نماییم. در مراحل رشد اولیه، گیاه خیار برای بهبود رشد رویشی به کودهای نیتروژن بالا نیاز دارد.

همچنین فسفر برای تقویت ریشه و پتاسیم برای تنظیم فرایندهای فیزیولوژیک مهم است. رعایت نکات کوددهی در مرحله گلدهی، مرحله تشکیل میوه، مراحل پایانی رشد و قبل از برداشت نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. به طور خلاصه نیازهای کودی خیار بر اساس دوره رشد گیاه به شرح زیر است:

کوددهی خیار در اولین آبیاری

بعد از انتقال نشاء، به منظور استقرار گیاه، باید همزمان با آبیاری نشاء، از کودهای محلول در آب از جمله هیومیک اسید و ازت بالا برای خیار استفاده کنید. ریشه نشا خیار بعد از انتقال به خاک، از قدرت جذب بسیار بالایی برخوردار بوده به همین دلیل باید از کودهای تقویتی ریشه استفاده کنید.

همچنین مواد مغذی از جمله نیتروژن را در دسترس گیاه قرار دهید تا دوره رشد رویشی را به‌خوبی پشت سر بگذارند. در صورتی که نشاء از مواد مغذی کافی برخوردار نباشد، سرعت رشد کاهش یافته و توسعه اندام‌های سبز و ریشه گیاه و در نتیجه مقدار باردهی کاهش می‌یابد.

به همین دلیل استفاده از کودهای مناسب از جمله کودهای نیتروژن و هیومیک اسید در اولین آبیاری نقش بسیار سازنده‌ای در رشد سالم گیاه خیار بازی می‌کند. اگر مقادیر کافی نیتروژن در اولین مراحل رشد در دسترس خیار قرار بگیرد به استقرار و رشد رویشی گیاه کمک می‌کند.

هیومیک اسید نیز سرشار از مواد آلی و معدنی بوده و رشد گیاه را تحریک می‌کند، همچنین باعث تنظیم PH، خاک بهبود رشد ریشه و افزایش جذب مواد غذایی توسط گیاه می‌شود.

توصیه کودی: کود هیومیک اسید شوک + کود ازت بالا شوک

نحوه مصرف: آبیاری

تغذیه و کوددهی خیار در مرحله چهار برگی

همزمان با آغاز رشد رویشی و چهار برگی شدن خیار، نیاز گیاه به عناصر NPK خصوصاً فسفر افزایش می‌یابد. استفاده از کودهای فسفر بالا برای خیار در این مرحله، باعث افزایش سطح ریشه و گلدهی زود هنگام خیار می‌شود.

دقت داشته باشید که از کودهای فسفر بالا به مقدار بهینه استفاده کنید؛ زیرا در غیر این صورت باعث گلدهی بیش از اندازه در بوته خیار شده و ریزش شدید میوه را در پی دارد. رعایت تناسب بین سه عنصر نیتروژن فسفر و پتاسیم در تنظیم رشد رویشی خیار از اهمیت بالایی برخوردار است.

هنگامی که خیار وارد دوره رشد زایشی و 4 برگی می‌شود، تقاضا برای نیتروژن کاهش پیدا کرده و تقاضا برای فسفر در این زمان به شدت افزایش می‌یابد در نتیجه باید از کودهای فسفر بالا به منظور بهبود رشد ریشه‌ها و افزایش مقاومت گیاه در مقابل بیماری‌ها و شرایط تنش‌زا در این زمان به صورت آبیاری یا محلول پاشی استفاده کنید.

توصیه کودی: کود فسفر بالا 10-52-10 شوک

نحوه مصرف: محلول پاشی و آبیاری

برنامه تغذیه خیار قبل از گلدهی

قبل از گلدهی، به منظور تقویت سلامت شکوفه‌ها و افزایش درصد تبدیل گل به میوه و همچنین بیشینه کردن مقدار گلدهی باید از کود مخصوص گلدهی استفاده کرد. در ترکیبات کود گلدهی علاوه بر نیتروژن و فسفر، پتاسیم به مقدار زیادی موجود است و نقش این عنصر در افزایش گلدهی و بهبود تشکیل میوه خیار بر کسی پوشیده نیست.

با مصرف این کود به افزایش ماندگاری گل کمک خواهید کرد. دقت داشته باشید که از عنصر نیتروژن قبل از دوره گلدهی خیار به مقدار زیاد استفاده نکنید، زیرا باعث تأخیر در رسیدن کاهش گلدهی و عملکرد گیاه می‌شود.

توصیه کودی: کود 36-12-12 شوک (کود مخصوص گلدهی)

نحوه مصرف: محلول پاشی یا آبیاری

تغذیه خیار ابتدای تشکیل میوه

با باز شدن گل‌های ماده خیار، در انتهای شکوفه خیارهای ریزی شکل می‌گیرد که با مرور زمان این خیارها به تدریج بزرگ شده و به مرحله برداشت می‌رسند. در واقع در این مرحله، خیار به اندازه یک بند انگشت می‌شود و برای رشد بهتر و تولید محصولاتی بازار پسند باید گیاه را تقویت کرد.

توصیه می‌شود در این زمان به منظور افزایش زمان انبارداری میوه‌ها، استحکام میوه و جلوگیری از پوسیدگی گلگاه از کود کلسیم به صورت آبیاری و محلول پاشی استفاده نمایید.

کلسیم نقش مهمی در قوام و سختی سلول‌های گیاهی داشته و باعث استحکام دیواره سلولی شده و از این طریق مقاومت گیاه را در برابر استرس‌ها بیماری‌ها و تنش‌های محیطی نیز افزایش می‌دهد.

توصیه کودی: کود کلسیم شوک

نحوه مصرف: محلول پاشی یا آبیاری

برنامه کودی خیار ده روز قبل برداشت

در مرحله‌ رسیدن خیار و حدود ۱۰ روز قبل از برداشت، به منظور بهبود کیفیت، رنگ، اندازه و وزن میوه باید از کود مخصوص خیار به صورت آبیاری یا محلول پاشی استفاده کرد.

کود مخصوص خیار شامل مجموعه‌ای از عناصر ریز مغذی و درشت مغذی از جمله نیتروژن، فسفر، روی، منگنز و بور بوده و مزایایی چون افزایش ماندگاری و انبارداری میوه، بهبود عطر و طعم، افزایش جوانه زنی و جلوگیری از دفرمه شدن و زرد شدن محصول خیار دارد. با مصرف کود مخصوص خیار ۱۰ روز قبل از برداشت، محصولاتی بازار پسند و با کیفیت برداشت خواهید کرد.

توصیه کودی: کود مخصوص خیار شوک

نحوه مصرف: آبیاری یا محلول پاشی

نکات مهم کوددهی خیار

کوددهی یکی از عوامل اساسی در کشاورزی است که بیشترین تأثیر را بر رشد و عملکرد گیاهان دارد. در مورد کوددهی خیار نیز باید توجه ویژه‌ای به این نکات داشت. نکات مهمی که باید در نظر گرفته شوند عبارت‌اند از:

• انجام آزمایش‌های خاک و بررسی نیاز گیاه به کود بر اساس نتایج تست خاک
• توجه به مقدار و زمان مناسب کوددهی خیار
• انجام محلول پاشی در ساعات خنک روز
• استفاده از کود فولویک اسید به صورت آبیاری در کشت گلخانه‌ای خیار
• استفاده از کودهای گوگردی برای زمین‌هایی با خاک شور یا آب با EC بالا

برای بهبود عملکرد خیار و برداشت محصولی باکیفیت به این نکات پایبند باشید و طبق جدول تغذیه خیار، اقدام به کوددهی کنید.

سخن پایانی

تنظیم کوددهی بر اساس مراحل مختلف رشد خیار، از جمله جوانه‌زنی، گلدهی، تشکیل میوه و پیش از برداشت، می‌تواند بهبود عملکرد و کیفیت محصولات را تضمین کند. در مراحل اولیه رشد، استفاده از کودهای حاوی نیتروژن برای رشد سریع خیار بسیار حائز اهمیت است.

در مرحله گلدهی، پتاسیم و فسفر برای تقویت گل و تشکیل میوه تأثیرگذار می‌باشند. همچنین، در مراحل پایانی رشد، افزودن کود مخصوص خیار می‌تواند منجر به بهبود اندام‌های گیاه کمک کرده و محصولات با کیفیت تولید شود؛ بنابراین، برنامه کودی خیار در مراحل مختلف رشد، از جمله تعیین نیاز گیاه، استفاده از کودهای مخصوص هر فاز رشد و تنظیم زمانبندی مناسب اعمال کودها، اهمیت بسزایی دارد تا بهره‌وری بالا و تولید محصولات با کیفیت به دست آید.

سؤال متداول