کشت و پرورش پسته یکی از فعالیت‌های مهم و سودآور در حوزه کشاورزی است. انتخاب خاک مناسب برای کاشت این محصول جهت افزایش بهره‌وری و سلامت باغات پسته ضروری است.
خاک مناسب برای کاشت پسته باید دارای ویژگی‌هایی مانند زهکشی مناسب، سرشار از مواد آلی با بافت خاکی مناسب، دارای PH مناسب و غنی از عناصر غذایی مورد نیاز برای رشد و توسعه این گیاه باشد.
در ادامه این نوشته از آشا اگری با مهم‌ترین ویژگی‌های بهترین خاک برای پسته آشنا می‌شویم و راهکارهایی را جهت رفع محدودیت‌های خاکی ارائه می‌دهیم.
| خلاصه مقاله خاک مناسب برای کاشت پسته باید دارای زهکشی مناسب، PH بازه 7 تا8 ، حاوی مواد آلی و غنی از عناصر غذایی ریزمغذی و درشت مغذی باشد. انتخاب بهترین خاک برای پسته اصلی مهم در جهت بهره‌وری و سلامتی باغات پسته است، زیرا خاک مستقیماً بر کیفیت و عملکرد درختان پسته تأثیرگذار است. بهبود و تقویت ویژگی‌های خاک با استفاده از راهکارهای اصلاحی مثل کوددهی با هیومیک اسید، باعث ارتقای بهره‌وری و کیفیت محصولات می‌شود. |
ویژگی‌های بهترین خاک برای کاشت نهال پسته
اهمیت خاک برای کشت درختانی باکیفیت و پرمحصول بر کسی پوشیده نیست. پیش از احداث باغ پسته باید با بهترین خاک برای پسته و ویژگی‌های آن آشنایی داشته باشید و با فراهم کردن خاک مناسب برای کاشت پسته شرایط مناسبی را برای رشد هرچه بهتر و سالم‌تر این درخت با ارزش فراهم کنید.
بهترین خاک در کشاورزی خاکی است که سرشار از مواد مغذی لازم برای رشد گیاه باشد، PH مناسبی داشته باشد، زهکشی و تهویه آن درست باشد، بافت مناسبی داشته باشد و حاوی آب کافی و میکروارگانیسم‌های مفید باشد. در ادامه هر یک از این ویژگی‌ها را به‌طور ویژه برای باغ پسته بررسی می‌کنیم:
- بهترین بافت خاک برای درخت پسته
بهترین خاک برای پسته خاکی با بافت لومی شنی یا ماسه‌ای لومی است. این نوع بافت خاک ظرفیت نگه‌داری آب بالایی دارد و از تهویه مناسبی برخوردار است؛ بنابراین درختان پسته در این نوع خاک رشد مناسبی دارد و می‌توانند به‌خوبی ریشه بدوانند.
خاک‌هایی که محتوای رسی زیادی دارند برای کشت پسته مناسب نیستند؛ زیرا بافت رسی باعث حفظ زیاد آب در خاک و در نتیجه پوسیدگی ریشه می‌شود. همچنین دقت داشته باشید که درصد حجمی سنگ‌ریزه یا ذرات درشت در خاک کمتر از 25 درصد باشد.
- PH مناسب خاک برای کاشت درخت پسته
اسیدیته خاک مناسب برای کشت پسته باید در محدوده PH بین 7 تا 8 باشد. خاک‌هایی که میزان قلیایی بودن آن متوسط است، برای رشد بهتر پسته مناسب هستند.
اگر اسیدیته خاک شما پایین‌تر یا بالاتر از محدوده مورد نظر بود، می‌توانید اسیدیته خاک را با افزودن مواد لازم مثل اسید هیومیک یا گوگرد تنظیم کنید. درهرصورت، توصیه می‌شود قبل از هرگونه تغییری در خاک، آزمایش خاک را انجام داده و با یک کشاورز متخصص مشورت کنید.
- مناسب‌ترین زهکشی خاک برای کاشت پسته
ریشه درختان پسته در اثر زهکشی نامناسب و عدم تهویه مناسب دچار پوسیدگی می‌شوند؛ زیرا اکسیژن کافی در اختیار ریشه درخت قرار نمی‌گیرد. درختان پسته به خاکی با زهکشی مناسب نیاز دارد.
خاک تحت کشت پسته باید قابلیت تخلیه سریع و کارآمد آب اضافه را داشته باشد در غیر این صورت ریشه درخت می‌پوسد. بنابراین در مراحل کاشت بذر پسته حتما به این نکته توجه کافی داشته باشید.
- شوری خاک تحت کشت پسته
درخت پسته در برابر خاک‌های نسبتاً شور مقاومت خوبی دارد اما شوری بیش از حد خاک باعث آسیب به درخت و نهال پسته می‌شود. همچنین مطالعه بهترین کود برای رشد سریع نهال پسته می‌تواند مفید باشد و به سلامت درختان شما کمک کند.
خوشبختانه درختان پسته قادر به شوری در بازه 8 تا 10 دسی زیمنس بر متر نیز هستند و این مقدار شوری باعث تضعیف عملکرد آن نمی‌شود؛ اما توصیه می‌شود با مصرف کود گوگرد یا اصلاح شیوه آبیاری باغ پسته، شوری خاک را برای برداشت محصولی بهتر کاهش دهید.
- ارتفاع خاک مناسب برای کاشت پسته
یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که هنگام کاشت درخت پسته باید در نظر داشته باشید، عمق خاک است؛ زیرا درختان پسته ریشه‌هایی بسیار گسترده و عمیق دارند و در نتیجه بهترین خاک برای کشت پسته خاکی است که عمقی به طول حداقل 2 متر داشته باشد و بدون لایه‌بندی شدید باشد.
دقت داشته باشید که تا ارتفاع حداقل یک و نیم متری هیچ گونه لایه غیرقابل نفوذی در خاک وجود نداشته باشد. وجود خاک‌های کم عمق و یا دارای لایه سخت باعث رشد ناکافی قسمت‌های هوایی و زیرزمینی درخت پسته شده و در نتیجه باروری درخت کاهش می‌یابد. در مجموع درخت پسته خاک‌های عمیق با بافت سبک تا متوسط را ترجیح می‌دهد.
- ظرفیت نگه‌داری آب در خاک
بهترین خاک برای کشت پسته خاکی است که دارای ظرفیت نگه‌داری آب کافی باشد در غیر این صورت درخت یا دچار کم‌آبی می‌شود یا ممکن است ریشه‌های درخت پسته دچار پوسیدگی شوند؛ بنابراین خاکی را انتخاب کنید که قابلیت نگه‌داری آب به میزان مناسب در مدت‌زمان کافی را داشته باشد.
به همین دلیل است که مصرف کود هیومیک اسید برای پسته بسیار ضروری می‌باشد و باغدارانی که به پرورش پسته مشغول هستند در دفعات متعدد از کود اسید هیومیک استفاده می‌کنند.
-
کود هیومیک اسید 95 درصد بمب390,000 تومان – 2,900,000 تومان -
کود هیومیک اسید مایع شوک390,000 تومان – 2,900,000 تومان
- مواد آلی موجود در خاک مناسب برای کاشت پسته
وجود مواد آلی برای افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ظرفیت نگه‌داری آب در خاک اهمیت دارد. می‌توانید مواد آلی مورد نظر را به خاک بیفزایید و به بهبود سلامت خاک و رشد بهتر درختان پسته کمک کنید.
بهترین خاک برای پسته حاوی چه عناصری است؟
درخت پسته نیز مانند سایر درختان میوه برای رشد و باروری مناسب به مجموعه‌ای از عناصر درشت‌مغذی و ریزمغذی نیاز دارد. بهترین خاک برای پسته باید حاوی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، گوگرد و اسیدآمینه‌های ضروری گیاه باشد.
تأثیر در عناصر NPK برای رشد رویشی مناسب درخت پسته، فتوسنتز، تقسیم سلولی، رشد و گسترش ریشه، گلدهی و میوه دهی پسته و افزایش مقاومت درختان بسیار چشمگیر است؛ بنابراین خاک باید حاوی این عناصر باشد.
در غیر این صورت از کودهای مناسب درخت پسته برای رفع کمبود استفاده کنید. اهمیت استفاده از بهترین کود برای درخت پسته در اینجا نمایان می‌شود.
راهکارهای مناسب برای رفع محدودیت‌های خاک
خوشبختانه با به‌کارگیری مجموعه‌ای از راهکارها می‌توان محدودیت‌های خاک برای کاشت پسته را رفع و خاک را برای پرورش درختانی سالم و پربار اصلاح کرد. در ادامه لیستی از محدودیت‌های احتمالی در مناطق پسته‌کاری و راه‌حل‌های رفع آن را ارائه می‌دهیم:
شوری خاک باغ پسته
استفاده از کودهایی همچون کود گوگرد مایع می‌تواند شوری خاک را به طرز چشم گیری کاهش دهد و علاوه بر آن، خاک را ضد عفونی کرده و تمام آفات را از بین ببرد.
-
کود گوگرد مایع شوک360,000 تومان – 3,200,000 تومان
لایه‌های خاک با نفوذپذیری کم
درصورتی‌که خاک لایه‌هایی با نفوذپذیری کم داشته باشد، رشد ریشه خصوصاً در سنین بالا محدود شده و درخت قادر به جذب مواد مغذی کافی نیست. در این موارد توصیه می‌شود لایه سخت خاک را با زیر شکن یا لودر بشکنید و از زمین خارج کنید.
کمبود مواد آلی و هوموس در خاک
پسته معمولاً در مناطقی با درجه حرارت بالا کشت می‌شود و همین دمای بالا باعث تجزیه مواد آلی در اغلب موارد می‌شود. برای رفع این محدودیت می‌توان از مواد آلی خصوصاً کود هیومیک اسید در زمان کاشت و پس از کاشت استفاده کرد.
PH نامناسب خاک
بعضی از خاک‌ها از PH نامناسبی برخوردارند و همین موضع باعث کاهش کیفت خاک از جمله کمبود فسفر، آهن و روی می‌شود. در این موارد به‌منظور اصلاح خاک پسته باید از مواد تنظیم‌کننده اسیدیته خاک استفاده کرد.
درصد آهک بالا در خاک نیز باعث PH بالا و کاهش حاصلخیزی خاک می‌شود که در این مورد نیز توصیه می‌شود خاک را اصلاح کنید.
کم‌بودن جمعیت میکروارگانیسم‌های مفید خاک
در این مورد جهت حفظ میکروارگانیسم‌های مفید خام و بهبود هم‌زیستی قارچ‌های میکروزا با ریشه درختان پسته توصیه می‌شود از کودهای شیمیایی کمتر استفاده کنید و از کودهای ارگانیک مانند کود آمینو اسید برای پسته استفاده نمایید.
همچنین مواردی دیگری چون سنگ‌ریزه‌های سطحی، سنگین بودن خاک و پایین بودن ظرفیت کاتیونی باعث مشکلاتی چون کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش نفوذپذیری و تهویه نامناسب خاک و مشکل بودن عملیات کشاورزی می‌شود که با مشورت با یک متخصص خاک و کشاورزی و راهنمایی پسته کاران خبره می‌توانید این مشکلات رفع نمایید و بهترین خاک برای پسته و رشد آن را فراهم کنید.
نمونه‌برداری از خاک برای کاشت پسته
قبل از کاشت نهال پسته، می‌توانید با برداشت نمونه‌های کوچکی از خاک و انتقال آن به آزمایشگاه خاک، ویژگی‌های شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی خاک را تشخیص دهید.
برای این کار، حداقل ۴ نمونه از مناطق مختلف زمین باغ پسته باید انتخاب شود تا بتوانید به نتایج دقیقی در خصوص سطح PH، شوری و مواد مغذی خاک برسید.
این کار اصولی است و نیازمند رعایت دقیق قوانین و روش‌های مشخص است. در صورت نیاز، می‌توانید از کمک کارشناسان متخصص در این زمینه استفاده کنید تا به بهترین نحو اقدامات لازم برای تقویت خاک باغ پسته خود را انجام دهید.
سخن نهایی
بین مهم‌ترین ویژگی‌های خاک برای کاشت پسته، می‌توان به بافت خاک شنی لومی، عمق کافی، خاک با زهکشی مناسب و PH بهینه اشاره کرد.
ازآنجاکه خاک مستقیماً بر رشد و عملکرد درختان پسته تأثیرگذار است، انتخاب بهترین خاک باعث ارتقای کیفیت و عملکرد باغات پسته خواهد شد. با درنظرگرفتن ویژگی‌های موردنیاز و انتخاب بهترین خاک برای پسته، می‌توان باغ‌هایی سالم داشت و پسته‌هایی باکیفیت‌تر برداشت کرد.
مطالب مرتبط
| درصورتی که باغات شما آلوده به گموز پسته شده‌اند و یا قصد دارید برای پیشگیری از آن اقدام کنید مقاله «بیماری گموز پسته» می‌تواند مفید باشد. اگر میخواهید میزان سود خود را از برداشت پسته محاسبه کنید، توصیه می‌کنیم حتما مقاله «هر درخت پسته چند کیلو بار می‌دهد» را مطالعه کنید. برای احداث باغ پسه لازم است ابتدا با اصول اولیه آن آشنا شوید و در این زمینه مطالعه مقاله «احداث باغ پسته» می‌تواند به شما کمک کند. |
سؤال متداول
خاک مناسب برای کشت پسته چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
خاک مناسب برای کشت پسته باید دارای خاصیت زهکشی مناسب، حاوی مواد آلی، بافت خاکی مناسب، PH بهینه و غنی از عناصر غذایی موردنیاز برای رشد و توسعه پسته باشد.
چرا انتخاب بهترین خاک برای کشت پسته اهمیت دارد؟
خاک مستقیماً بر عملکرد و محصولات درختان پسته تأثیرگذار است. انتخاب بهترین خاک باعث ارتقای کیفیت و بهره‌وری باغات پسته خواهد شد.
چه تدابیری برای بهبود و تقویت خاک برای کشت پسته باید انجام داد؟
پس از تشخیص ویژگی‌های خاک و مشکلات موجود، اقداماتی مانند اصلاح PH، اضافه‌کردن مواد آلی، افزایش سطح عناصر غذایی و بهبود زهکشی برای تقویت خاک پسته و افزایش بهره‌وری باید انجام شود.
