پسته یکی از محصولات ارزشمند و اقتصادی است که در مناطق خشک و نیمه خشک کشور کاشته می‌شود. پسته علاوه بر اینکه یک میوه خوشمزه و مغذی است، دارای خواص درمانی و دارویی نیز می‌باشد.
کاشت پسته نیاز به دانش و تجربه دارد و باید با رعایت اصول و فنون کشاورزی انجام شود. در این مقاله به بررسی روش کاشت درخت پسته و شرایط کاشت پسته می‌پردازیم.
| خلاصه مقاله پسته یک محصول ارزشمند و مقاوم در مناطق خشک و نیمه خشک است. برای کاشت پسته باید خاک را آماده و غنی کنیم، زمین مناسب را انتخاب کنیم، نهال سالم را تهیه و کاشت کنیم و نهال را آبیاری و مراقبت کنیم. زمان کاشت پسته بستگی به آب و هوای منطقه دارد و معمولاً در فصل‌های پاییز یا بهار صورت می‌گیرد. گرده افشانی درختان پسته می‌تواند خودگرده افشانی یا تقاطعی باشد و برای تولید پسته باید درختان نر و ماده را در کنار هم بکارید. |
مروری بر کاشت پسته
پسته یک درخت چندساله و مقاوم است که می تواند تا ۱۰۰ سال عمر کند. پسته دو جنس نر و ماده دارد و برای تولید محصول باید درختان نر و ماده را در نزدیکی هم بکارید.
پسته به عنوان یک گیاه گرمادوست، نیاز به سرمایی معتدل در زمستان و گرمایی شدید در تابستان دارد. البته که لازم به ذکر است که این گیاه در مناطق سرد نیز رشد می‌کتد اما باید روش کاشت درخت پسته در مناطق سردسیر را بدانید تا به حداکثر بازدهی دست پیدا کنید.
پسته خاک های سبک، شنی و غیر شور را ترجیح می دهد. با وجود اینکه تا حدی در برابر شوری مقاوم است اما نمی‌تواند در خاک های سنگین، رسی و خیلی شور رشد کند.
پسته یک گیاه کم آبی است و نیاز به آبیاری منظم و متعادل دارد. پسته از محصولات پرسود باغداری است و در بازارهای داخلی و خارجی تقاضای زیادی دارد.
راهنمای گام به گام آموزش کاشت درخت پسته
برای کاشت درخت پسته و احداث باغ پسته باید مراحل زیر را طی کنید:
آماده سازی خاک
بهترین خاک برای کاشت نهال پسته باید دارای قابلیت نفوذ بالا، بافت سبک، pH مناسب (بین ۷ تا ۸) و عمق کافی (حداقل ۲ متر) باشد.
برای آماده سازی خاک باید ابتدا زمین را از علف های هرز و سنگ ها پاک کنید و سپس آن را به صورت عمیق برگردانید. برای افزایش حاصلخیزی خاک می توانید از کودهای آلی و شیمیایی استفاده کنید.
کود آلی می تواند شامل کود گاوی، کمپوست، ورمی کمپوست و غیره باشد. کود شیمیایی می تواند شامل کودهای فسفره، پتاسیمی، آهنی و غیره باشد. مقدار و نوع کود باید بر اساس تجزیه خاک و نیاز گیاه تعیین شود.
انتخاب زمین مناسب
برای شناخت مناطق مناسب برای کاشت پسته در ایران باید پارامترهای زیر را در نظر داشته باشید:
- دارای خاک مناسب
- دارای آب مناسب (کم شور، کم سختی و کم نیترات)
- دارای نور خورشید کافی (حداقل ۸ ساعت در روز)
- دارای دمای مناسب (بین ۲۵ تا ۳۸ درجه سانتی گراد در فصل رشد و بین صفر تا هفت درجه سانتی گراد در فصل سرما)
- دارای باد ملایم (کمتر از ۵۰ کیلومتر در ساعت)
- دارای شیب کم (کمتر از ۱۵ درصد)
- دور از منابع آلودگی (مانند کارخانه‌ها، جاده‌ها، رودخانه‌ها و غیره)
تهیه نهال درخت پسته سالم
نهال درخت پسته باید از مراکز معتبر و مجاز تهیه شود. نهال باید دارای شاخص‌های زیر باشد:
- دارای ریشه قوی، سالم و بدون آفت و بیماری.
- دارای شاخه‌های متعادل، سالم و بدون آفت و بیماری.
- دارای برچسب شناسایی که نام رقم، جنسیت، سال کاشت و منبع تهیه را نشان دهد.
کاشت و عمق کاشت
- انتخاب چاله مناسب
چاله باید به اندازه کافی عمیق و گشاد باشد تا ریشه‌های نهال را به راحتی جا دهد. عمق چاله باید حدود ۶۰ تا ۸۰ سانتیمتر و قطر چاله باید حدود ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر باشد. - تنظیم عمق کاشت
عمق کاشت باید به گونه‌ای باشد که گره واکنش (نقطه اتصال ریشه به ساقه) حدود ۵ سانتیمتر بالاتر از سطح خاک قرار گیرد. اگر عمق کاشت زیاد باشد ممکن است باعث آبگرفتگی و فساد ریشه‌ها شود. اگر عمق کاشت کم باشد ممکن است باعث خشک شدن و سوختگی ریشه‌ها شود. - قرار دادن نهال در چاله
نهال را به آرامی از ظرف خارج کنید و ریشه‌های آن را بررسی کنید. اگر ریشه‌ها خشک و شکسته باشند باید آنها را برش دهید و با آب تمیز بشورید. سپس نهال را در چاله قرار دهید و ریشه‌های آن را به صورت پراکنده در خاک پخش کنید. سپس خاک را به آرامی فشار دهید و نهال را محکم کنید. در نهایت، نهال را با آب فراوان آبیاری کنید.
مراقبت اولیه و آبیاری اولیه
بعد از کاشت نهال پسته، باید به مراقبت اولیه و آبیاری اولیه آن توجه کنید. مراقبت اولیه شامل بستن چوب حمایت، پاشیدن سموم ضد عفونی، برداشتن علف های هرز و پوشاندن خاک اطراف نهال با کاه و کودهای طبیعی است.
آبیاری اولیه باید به صورت مرطوب نگه داشتن خاک انجام شود و بستگی به شرایط آب و هوایی و نوع خاک دارد. معمولا برای هر نهال ۲۰ تا ۳۰ لیتر آب در هفته اول و ۴۰ تا ۵۰ لیتر آب در هفته دوم و سوم لازم است. برای این کار نیاز است بهترین روش ابیاری درخت پسته را بدانید.
شرایط ایده آل کاشت پسته چیست؟
برای رشد و تولید مطلوب درختان پسته باید شرایط ایده آل کاشت پسته را فراهم کنید. شرایط ایده آل کاشت پسته عبارتند از:
نیازهای خاک
خاک مناسب برای کاشت پسته باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
- دارای بافت سبک و شنی باشد. خاک‌های سنگین و رسی ممکن است باعث کاهش زهکشی و افزایش شوری خاک شوند.
- دارای مواد آلی کافی باشد. مواد آلی می‌توانند به بهبود ساختار خاک، افزایش ظرفیت نگهداری آب و مواد مغذی و کاهش تبخیر آب کمک کنند.
- دارای عناصر غذایی مورد نیاز درختان باشد. عناصر غذایی مهم برای درختان پسته عبارتند از: ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، مس و بور. برای تامین این عناصر باید از بهترین کود برای رشد سریع نهال پسته مناسب استفاده کنید.
- دارای ph مناسب که بین ۷ تا ۸ است باشد. پی اچ خاک تأثیر بسزایی بر جذب عناصر غذایی توسط درختان دارد و باید با استفاده از آزمایشگاه‌های معتبر اندازه‌گیری شود. در صورت نیاز باید از اصلاح‌کننده‌های خاک مانند گوگرد برای تنظیم ph خاک استفاده کنید.
نیازهای نور خورشید
پسته نیاز به نور خورشید کافی برای فتوسنتز و تولید قند دارد. نور خورشید باید حداقل ۸ ساعت در روز به برگ ها و میوه های پسته برسد. برای این منظور، باید درختان پسته را در فاصله مناسب از هم بکارید و از سایه زدن آنها توسط درختان دیگر یا ساختمان ها جلوگیری کنید.
نیازهای آب و هوا
آب و هوا یکی دیگر از عوامل مهم برای کاشت پسته است. آب و هوا می‌تواند بر دما، رطوبت، باد، بارندگی، یخبندان و سایر پدیده‌های جوی تأثیر بگذارد. آب و هوای مناسب برای کاشت پسته باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
- دارای دمای گرم و خشک در فصل رشد و تولید باشد. درختان پسته نیاز به دمای بالای ۳۰ درجه سانتیگراد در فصل تابستان دارند. دمای بالا می‌تواند به تشکیل گل و میوه و رنگ‌دهی میوه کمک کند. دمای پایین ممکن است باعث کاهش تولید و کیفیت محصول شود.
- دارای دمای سرد و خشک در فصل استراحت باشد. درختان پسته نیاز به دمای پایین‌تر از ۱۵ درجه سانتیگراد در فصل زمستان دارند. دمای پایین می‌تواند به رفع خواب زمستانه و آماده سازی درختان برای فصل رشد بعدی کمک کند. دمای بسیار پایین ممکن است باعث آسیب به برگ‌ها و شاخه‌ها شود.
- دارای رطوبت متوسط یا کم باشد. رطوبت بالا ممکن است باعث افزایش آفت‌ها و بیماری‌های قارچی شود. رطوبت کم ممکن است باعث خشک شدن برگ‌ها و کاهش تولید شود.
- دارای بارندگی کم یا متوسط باشد. بارندگی بالا ممکن است باعث شستشوی مواد مغذی و شوری خاک شود. بارندگی کم ممکن است باعث کمبود آب و تنش آبی شود.
- دارای باد ملایم یا متوسط باشد. باد شدید ممکن است باعث خشک شدن برگ‌ها و شکستن شاخه‌ها شود. باد ملایم می‌تواند به گرده افشانی و تولید میوه کمک کند.
بهترین زمان کاشت پسته
زمان کاشت پسته باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه تعیین شود. به طور کلی، کاشت پسته در مناطق گرم و خشک در پاییز و در مناطق سرد و مرطوب در بهار توصیه می‌شود.
زمان کاشت پسته باید به گونه‌ای باشد که نهال‌ها بتوانند قبل از فصل سرما یا گرما ریشه دوانی کنند و به خوبی برگ‌دهی کنند. زمان کاشت پسته باید با استفاده از اطلاعات آب و هوایی و تقویم کشاورزی مشخص شود.
گرده افشانی درخت پسته
گرده افشانی یکی از مراحل مهم در تولید میوه درختان پسته است. گرده افشانی به فرایند انتقال گرده‌ها از گل‌های نر به گل‌های ماده گفته می‌شود. گرده‌ها حاوی سلول‌های جنسی نر هستند که با اتصال به سلول‌های جنسی ماده در گل‌های ماده می‌توانند به تشکیل بذر و میوه منجر شوند.
گرده افشانی درختان پسته می‌تواند به صورت خودگرده افشانی یا تقاطعی باشد. خودگرده افشانی به این معناست که گرده‌ها از گل‌های نر و ماده یک درخت به گل‌های ماده همان درخت منتقل شوند. تقاطعی به این معناست که گرده‌ها از گل‌های نر یک درخت به گل‌های ماده یک درخت دیگر منتقل شوند.
درختان پسته دوپایه هستند یعنی درختان نر و ماده مجزا دارند. برای تولید پسته باید درختان نر و ماده را در نزدیکی هم بکارید.
درختان نر فقط گل نر دارند و فقط گرده تولید می‌کنند. درختان ماده فقط گل ماده دارند و فقط میوه تولید می‌کنند. برای گرده افشانی درختان دوپایه باید از عوامل مختلفی مانند باد، حشرات، پرندگان و انسان استفاده کنید.
خرید کودهای مناسب رشد پسته
کود دادن به درختان پسته یکی از اقدامات ضروری برای افزایش رشد و تولید محصول است. کود دادن به درختان پسته باید با توجه به نیازهای غذایی درختان و وضعیت خاک انجام شود. توصیه می‌کنیم به صفحه فروشگاه کشاورزی آشا اگری مراجعه نمایید و پس از بررسی مشخصات انواع کود سفارش خود را از طریق سایت ثبت کنید.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی راهنمای روش کاشت درخت پسته و شرایط کاشت پسته پرداختیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید و آموزنده بوده باشد.
کاشت پسته یک فعالیت اقتصادی و ارزشمند است که با رعایت اصول و فنون کشاورزی می‌تواند به درآمدزایی و توسعه روستایی کمک کند.
مطالب مرتبط
| کود جلبک دریایی یک کود تقویتی و ارگانیک است که برای درخت پسته بسیار مفید است. مطالعه مقالۀ «کود جلبک دریایی برای پسته» به شناخت بیشتر این کود بی‌نظیر کمک می‌کند. عمر مفید درخت پسته مسئله‌ای است که ذهن بسیاری از کشاورزان را به خود مشغول کرده است و عامل مهمی در کسب و کار و اقتصاد آنها به شمار می‌رود. در این راستا مقاله «عمر درخت پسته» را مطالعه کنید. |
سؤالات متداول
چه رقمی از پسته را باید کاشت؟
انتخاب رقم مناسب برای کاشت پسته بستگی به شرایط آب‌وهوایی، خاک، بازار و سلیقه شخصی دارد. برخی از ارقام معروف پسته عبارت‌اند از: اکبری، احمدآقایی، فندقی، کله‌قوچی، اوحدی و بادامی. برای انتخاب رقم مناسب باید به توصیه‌های کارشناسان مراجعه کنید.
چه مقدار آب باید به درختان پسته داد؟
مقدار آبیاری برای درختان پسته بستگی به نوع خاک، شرایط آب‌وهوایی، عمر، رقم و میزان تولید درختان دارد. به‌طورکلی، درختان پسته نیاز به آب کمی دارند و باید با فاصله‌های زمانی منظم آبیاری شوند.
مقدار آبیاری باید به‌گونه‌ای باشد که خاک در عمق ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر مرطوب شود. مقدار آبیاری باید با استفاده از روش‌های اندازه‌گیری مانند تنش سنج، تراز آب چاه و سیستم‌های هوشمند تعیین شود.
چه موقع باید میوه‌های پسته را برداشت کنیم؟
زمان برداشت میوه‌های پسته بستگی به رقم، شرایط آب‌وهوایی و بازار دارد. به‌طورکلی، زمان برداشت میوه‌های پسته در فصل پاییز است.
نشانه‌های رسیدگی میوه‌های پسته عبارت‌اند از: باز شدن پوسته‌ها، تغییر رنگ پوسته‌ها از سبز به قهوه‌ای یا قرمز، تغییر رنگ دانه‌ها از سفید به زرد یا قرمز، تغییر شکل دانه‌ها از کشیده به گرد و تغییر طعم دانه‌ها از ترش به شیرین.
