بهترین زمان کشت گندم پاییزه (راهنمایی برای برداشت حداکثری)

گندم به عنوان یکی از محصولات ضروری و استراتژیک در نظر گرفته می‌شود و در بیشتر مناطق ایران کاشته می‌شود. برای انتخاب بهترین زمان کشت گندم پاییزه باید به پارامترهای مختلفی مانند آب و هوای منطقه کشت، میزان بارندگی و روطوبت، دما و… توجه کنید.

به صورت کلی گندم پاییزه را می‌توان از ابتدای مهرماه تا آذر ماه کشت کرد اما برای تعیین دقیق زمان کشت گندم پاییزه باید به مواردی که در این مقاله بیان می‌کنیم توجه کنید. با ما همراه باشید تا علاوه بر بررسی زمان کشت، نکات مربوط به زمان برداشت گندم پاییزه را نیز بیان کنیم.

گندم پاییزه چیست؟

گندم پاییزه به نوعی از گندم گفته می‌شود که در فصل پاییز کاشته می‌شود و طی زمستان رشد خود را متوقف می‌کند. سپس با آغاز بهار، رشد و نمو خود را از سر می‌گیرد و در اواخر بهار یا اوایل تابستان برداشت می‌شود. در‌صورتی که بذر گندم پاییزه را در بهار بکارید، محصولاتی ضعیف برداشت خواهید کرد و دچار خسارت می‌شوید. بنابراین حتما به زمان کاشت گندم پاییزه دقت کنید و آن را جدی بگیرید.

این نوع گندم برای مناطقی مناسب است که دارای زمستان‌های سرد یا معتدل هستند و به دوره سرما برای تحریک فرآیندهای زایشی و افزایش تولید نیاز دارد. گندم پاییزی نسبت به گندم بهاره ریشه‌های عمیق‌تر و پرپشت‌تری دارد و بیشتر در خاک نفوذ می‌کنند. سیستم ریشه قوی به گیاه این قابلیت را می‌دهد که از مواد غذایی به‌خوبی تغذیه کند و فرصت کافی برای رشد را داشته باشد. درنتیجه محصولی که از گندم پاییزه حاصل می‌شود در مقایسه با کشت بهاره، از کیفیت بیشتری برخوردار است.

امروزه حدود ۵۰ درصد از زمین‌های زراعی به کشت گندم اختصاص یافته است و به دلیل سود زیادی که دارد بسیاری از کشاورزان به کشت آن علاقه پیدا کرده‌اند. در این مطلب تصمیم داریم شما را با زمان کاشت گندم پاییزه آشنا کنیم.

بهترین زمان کشت گندم پاییزه

انتخاب زمان کاشت گندم پاییزه بسیار مهم است، زیرا تأثیر مستقیم بر جوانه‌زنی، رشد و در نهایت عملکرد محصول دارد. زمان دقیق کاشت به شرایط اقلیمی هر منطقه بستگی دارد. در ادامه، زمان مناسب کاشت گندم پاییزه در مناطق مختلف ایران را با یکدیگر بررسی می‌کنیم:

زمان کشت گندم پاییزه در کوهپایه و مناطق سردسیر

در این مناطق به دلیل وجود بارش باران و برف به خصوص در فصل زمستان، نیاز است گندم پاییزه زودتر کاشته شود. این امر به گیاه اجازه می‌دهد قبل از سرما جوانه بزند و در خاک تثبیت شود. از اوایل مهر ماه تا اوایل آبان ماه می‌توانید به کشت گندم پاییزه در مناطق کوهپایه‌ای اقدام کنید.

زمان کاشت گندم پاییزه در دشت و مناطق معتدل

در مناطق معتدل کشور که زمستان‌های ملایم‌تری دارند، تاریخ کشت کمی دیرتر است. در این شرایط شما می‌توانید از اواسط مهر (20 مهر ماه) تا اواسط آبان اقدام به کشت گندم پاییزه کنید.

زمان کشت گندم پاییزه در مناطق گرمسیر

مناطقی مانند خوزستان، بوشهر و هرمزگان در دسته مناطق گرمسیر کشورمان قرار دارند. زمان کشت گندم پاییزه در این مناطق از اواسط آبان ماه شروع شده و تا اواسط آذر ادامه دارد.

بنابراین با مطالعه مواردی که ذکر کرده‌ایم و مشورت با یک کارشناس کشاورزی، می‌توانید بذر گندم پاییزه را در زمان مناسب بکارید. لازم به ذکر است نوع بذری که انتخاب می‌کنید باید با آب و هوای منطقه سازگار باشد. به عنوان مثال بذر گندم پیشگام به عنوان یک بذر پاییزه گندم در بین کشاورزان طرفداران زیادی دارد که در ادامه زمان مناسب کاشت آن را بررسی می‌کنیم:

زمان کاشت گندم پیشگام

گندم پیشگام یکی از معروف‌ترین ارقام پاییزه گندم است که در ایران به طور گستره در مناطق سردسیر و معتدل کشت می‌شود. انتخاب زمان کاشت گندم پیشگام تاثیر مستقیمی در عملکرد نهایی آن دارد؛ زیرا این گندم برای رشد بهتر نیازمند گذراندن دوره‌ای از سرما است. در ادامه، به بررسی زمان کاشت گندم پیشگام در ایران بر اساس مناطق مختلف می‌پردازیم:

• مناطق سردسیر
  در مناطق سردسیر ایران (مانند استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، همدان، کرمانشاه، و کردستان)، گندم پیشگام معمولاً در اوایل مهر ماه تا نیمه آبان کاشته می‌شود که گیاه فرصت کافی برای جوانه‌زنی و رشد قبل از ورود به زمستان داشته باشد.
• مناطق گرمسیر
  در مناطق گرمسیر ایران نیز مانند استان‌های خوزستان و بوشهر، گندم پیشگام کاشته می‌شود، اما زمان کاشت باید به گونه‌ای تنظیم شود که گیاه بتواند از دمای مناسب برای جوانه‌زنی استفاده کند. به همین دلیل اواسط آبان تا اواسط آذر ماه برای کاشت در این مناطق مناسب است.
• مناطق معتدل
  در مناطق معتدل (مانند استان‌های فارس، خوزستان، اصفهان، و مرکزی)، زمان کاشت گندم پیشگام کمی دیرتر از مناطق سردسیر است، چرا که زمستان‌های این مناطق ملایم‌تر است و دوره سرما دیرتر آغاز می‌شود. در این مناطق شما می‌توانید در بازۀ اواسط مهر تا اواخر آبان اقدام به کاشت گندم پیشگام کنید.

اکنون که درباره زمان کاشت گندم پاییزه اطلاعات کافی را کسب کرده‌اید، توصیه می‌کنیم مقاله «مراحل کاشت گندم» را مطالعه کنید تا با صفر تا صد مراحل کشت گندم به طور کامل آشنا شوید.

زمان برداشت گندم پاییزه

همانطور که گفتیم، کاشت گندم پاییزه در زمان مناسب اولین قدم برای برداشت محصولی پربار است. اما نباید از اهمیت زمان برداشت غافل شد. چراکه برداشت زودهنگام و یا دیر هنگام می‌تواند از کیفیت و تناژ محصول بکاهد. از نشانه‌های آماده‌سازی گندم پاییزه برای برداشت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رنگ دانه‌ها
  دانه‌های گندم باید رنگ طلایی و خشک داشته باشند.
• سختی دانه
  دانه‌ها باید سخت و محکم باشند. اگر دانه‌ها نرم باشند، نشان‌دهنده نرسیدن آن‌ها است.
• خشک شدن خوشه‌ها
  هنگامی که حدود 80-90% از خوشه‌ها به رنگ زرد و خشک درآمده‌اند، زمان برداشت نزدیک است.

زمان برداشت گندم پاییزه به عوامل مختلفی مانند بارندگی و دما بستگی دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم؛ اما به طور کلی گندم پاییزه معمولاً 6 تا 8 ماه پس از کاشت آماده برداشت می‌شود.

عوامل مؤثر بر زمان برداشت گندم پاییزه

اولین و مهم‌ترین عامل در برداشت گندم پاییزه، نوع رقم آن است. برخی از بذرهای گندم پاییزه زودتر از سایر ارقام آماده برداشت می‌شوند. به همین دلیل، شناخت و انتخاب رقم مناسب بر اساس زمان برداشت می‌تواند به بهینه‌سازی عملکرد و کیفیت محصول کمک کند. در این راستا مطالعه مقاله «بذر گندم با تناژ بالا» می‌تواند به شما کمک کند.

همچنین نوع کشت (آبی یا دیم) می‌تواند در زمان برداشت گندم پاییزه موثر باشد. برای آشنایی با صفر تا صد کشت گندم آبی (از جمله زمان برداشت آن) به مقاله «کاشت گندم آبی» مراجعه کنید تا با نکاتی مانند زمان و مراحل کشت گندم آبی آشنا شوید. اگر هم به کشت دیم مشغول هستید، مطالعه مقاله «» می‌تواند برای شما مفید باشد.

بارش باران یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند زمان برداشت گندم پاییزه را به تاخیر بیندازد. برای اطلاع از شرایط جوی در هفته‌های نزدیک به برداشت، سایت‌های پیش بینی وضعیت هوا را به دقت بررسی کنید.

عواقب برداشت دیرهنگام گندم پاییزه چیست؟

اگر گندم پاییزه دیرتر از زمان مقرر برداشت شود، احتمال ریختن بذرها بر روی زمین وجود دارد که می‌تواند تمام زحمات کشاورز را هدر دهد. علاوه بر این، با تأخیر در برداشت، ممکن است با بارش باران مواجه شوید که در این صورت، رطوبت افزایش یافته و کیفیت دانه‌ها کاهش می‌یابد.

این وضعیت همچنین می‌تواند زمینه را برای گسترش قارچ‌ها و آفات در مزرعه فراهم کند. بنابراین، برداشت به‌موقع گندم پاییزه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا از این مشکلات جلوگیری شود.

بهترین کود برای کشت گندم پاییزه

تمامی گیاهان برای رشد به مواد مغذی نیاز دارند و از طریق خاک، این مواد را تأمین می‌کنند. اما در طول رشد گیاه این مواد مغذی خاک را استفاده کرده و آن را فقیر می‎کند. برای رفع این کمبود باید از کودهای مناسب استفاده نموده و مواد مغذی خاک را مجددا به آن اضافه کنید. می‌توانید از اطلاعات مقاله «جدول کوددهی گندم» استفاده کنید و با کوددهی منظم در مراحل حیاتی رشد گندم پاییزه، تناژ محصولات خود را افزایش دهید.

کلام آخر

ما در این مقاله تمام نکات مربوط به کاشت گندم پاییزه را توضیح داده‌ایم و همچنین بهترین زمان کشت پاییزه گندم را معرفی کرده‌ایم که امیدواریم برایتان مفید باشد. در صورتی که هرگونه سوال در این زمینه داشتید می‌توانید در قسمت نظرات سایت آشا اگری پرسش خود را مطرح کنید و با کارشناسان حرفه‌ای ما در ارتباط باشید.

مطالب مرتبط